Anal Atrezi (Anorektal Atrezi) Türleri
Anal atrezi, anatomik yapıdaki farklılıklara bağlı olarak çeşitli türlere ayrılır:
- Yüksek Tip Anal Atrezi: Rektumun pelvisin üst kısmında sonlandığı ve genellikle fistül oluşumuyla birlikte görülen tiptir. Bu durumda rektum, mesane veya üretraya açılabilir.
- Düşük Tip Anal Atrezi: Rektumun pelvisin alt kısmında sonlandığı ve anüsün deri altında kapalı olduğu tiptir. Fistül oluşumu genellikle yoktur.
- Orta Tip Anal Atrezi: Rektumun pelvisin ortasında sonlandığı ve fistül oluşumunun görüldüğü tiptir.
Anal Atrezi (Anorektal Atrezi) Nedenleri
Anal atrezinin kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:
- Genetik Faktörler: Ailede doğumsal anomaliler öyküsü olan çocuklarda anal atrezi riski daha yüksektir.
- Embriyonik Gelişim Bozuklukları: Gebelik sırasında embriyonun gelişimi sırasında meydana gelen bozukluklar anal atrezinin oluşumuna katkıda bulunabilir.
- Çevresel Faktörler: Gebelik sırasında annenin maruz kaldığı enfeksiyonlar, toksinler veya ilaçlar anal atrezi riskini artırabilir.
Anal Atrezi (Anorektal Atrezi) Belirtileri
Anal atrezinin belirtileri doğumdan hemen sonra fark edilebilir ve şunları içerebilir:
- Mekonyumun Çıkmaması: Yenidoğanın ilk 24-48 saat içinde mekonyum (ilk dışkı) çıkarmaması.
- Karın Şişkinliği: Bağırsak tıkanıklığı nedeniyle karında şişkinlik ve ağrı.
- Anüsün Görülmemesi: Anüsün normal yerinde olmaması veya perineal bölgede anormal bir açılma.
- Dışkının Anormal Yerden Çıkması: Fistül varlığında, dışkının üretra, vajina veya perineal bölgeden çıkması.
Anal Atrezi (Anorektal Atrezi) Tanı Yöntemleri
Anal atrezinin tanısı, doğumdan hemen sonra fizik muayene ve ek görüntüleme yöntemleri ile konur:
- Fizik Muayene: Yenidoğanın anüs ve perineal bölgesinin yapısal değerlendirilmesi.
- Radyolojik Görüntüleme: Karın röntgeni ve ultrason ile bağırsakların ve rektumun yapısı değerlendirilir.
- Kontrastlı Çalışmalar: Baryumlu lavman gibi kontrastlı çalışmalar ile bağırsak geçiş yolları ve tıkanıklıklar incelenir.
- MRI ve CT Taramaları: Detaylı görüntüleme için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya bilgisayarlı tomografi (CT) taramaları kullanılır.
Anal Atrezi (Anorektal Atrezi) Tedavisi
Anal atrezinin tedavisi genellikle cerrahi müdahale gerektirir ve tedavi süreci şunları içerebilir:
- Acil Cerrahi Müdahale: Anüsün açılması veya geçici olarak bağırsak hareketlerinin yönlendirilmesi için kolostomi yapılabilir.
- Definitif Cerrahi Düzeltme: İlk cerrahi müdahalenin ardından, anüsün doğru pozisyona getirilmesi ve bağırsakların normal fonksiyonlarının sağlanması için ek cerrahi işlemler yapılır.
- Rekonstrüktif Cerrahi: Rektum ve anüsün yeniden yapılandırılması ve fistüllerin kapatılması için yapılan cerrahi işlemler.
- Postoperatif Bakım: Cerrahi sonrası enfeksiyonların önlenmesi, yara bakımının yapılması ve çocuğun beslenme düzeninin sağlanması.
Anal Atrezi (Anorektal Atrezi) Risk Faktörleri
Anal atrezinin risk faktörleri şunlardır:
- Ailede Doğumsal Anomaliler Öyküsü: Genetik yatkınlık.
- Embriyonik Gelişim Bozuklukları: Gebelik sırasında gelişimsel bozukluklar.
- Çevresel Faktörler: Gebelik sırasında maruz kalınan enfeksiyonlar, toksinler veya ilaçlar.
Anal Atrezi (Anorektal Atrezi) Riskler ve Komplikasyonlar
Anal atrezi, çeşitli riskler ve komplikasyonlara yol açabilir:
- Bağırsak Tıkanıklığı: Dışkının çıkamaması nedeniyle bağırsaklarda tıkanıklık ve şişkinlik.
- Enfeksiyonlar: Bağırsak tıkanıklığı ve cerrahi müdahaleler sonrası enfeksiyon riski.
- Beslenme Problemleri: Yetersiz bağırsak hareketleri nedeniyle besinlerin emiliminde sorunlar.
- Psikososyal Problemler: Uzun süreli tedavi süreçleri ve cerrahi müdahaleler nedeniyle çocukta ve ailede psikososyal stres.
Önemli Bilgi
Anal atrezi, doğuştan anüsün kapalı veya tıkalı olması nedeniyle ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen ve acil cerrahi müdahale gerektiren bir doğumsal anomalidir. Erken tanı ve uygun tedavi ile bu hastalık yönetilebilir ve çocuğun normal bağırsak fonksiyonları sağlanabilir. Ebeveynlerin, yenidoğanlarında herhangi bir anormallik fark ettiklerinde bir sağlık profesyoneline başvurmaları önemlidir. Uzman bir sağlık profesyoneli tarafından takip edilmesi, tedavi sürecinin başarılı olmasını sağlar.
